REST, ingilizce Representational State Transfer ( Temsili Durum Transferi) kelimelerinin kısaltması (REST) dır. Temelde, HTTP protokolü ile çalışan, dağıtık hypermedia sistemleri için kullanılan bir yazılım mimarisi biçimidir. REST de SOAP gibi bir servisdir.
SOAP da olduğu gibi , bir sunucu ve bir istemci tarafı vardır. Yalnız SOAP dakinin aksine, bellli bir standardı yoktur. Tek ortak yanları ve standartları HTTP dir. Her ikisi de HTTP protokolü üzerinden haberleşir.
Standartdan kastım, SOAP haberleşirken WSDL denen XML’leri kullanır. Sunucu da istemci de bu XML’lere göre çalışır. Sunucu, WSDL standardına göre oluşturulmuş XML i okuyarak, hangi sorgulara cevap vereceğini, ne sonuçlar döndüreceğini bilir. İstemci ise, bu xml yardımı ile, nereye bağlanacağını, hangi çağrıları yapacağını ve ne sonuçlar alacağını bilir. Böylece bu yazılı kurallar çerçevesinde sunucu ve yazıcı arasında iletişim gerçekleşir.
REST de ise, böyle XML veya benzeri, iletişimi bir standart içerisinde sınırlandıran veya belirleyen bir yapı yok. Sadece şöyle bir standart mevcut : İstemci , sunucuya isteklerini HTTP protokolü üzerinden GET, POST,PUT veya DELETE kullanarak istek yapmalıdır.
REST in SOAP, XML-RPC vb servislerin yerine tercih edilmesinin en önemli sebebi, REST’in birçok platformda, ekstra kütüphaneye ihtiyaç duymadan çalışabilmesidir. Ayrıca diğer birçok servis mimarisine göre daha kolay kullanılabilir, öğrenilebilir ve uygulanabilirdir. Bu ve daha birçok avantajınun dışında en önemli dezavantajı bir standardı olmayışıdır. Her bir REST sunucusu ile iletişim kurmak için farklı yöntemler kullanmanız gerekebilir.
Aynı zamanda bu sunucu tarafında da aynı, REST sunucusunun yazılması tamamen geliştiriciye kalmış.
REST i daha iyi anlatabilmek için küçük bir REST sunucusu ve REST istemcisi yazdım. Yalnız dikkat etmeniz gereken şey, aşağıda yazdığım kodlar, bir ürün içerisinde kullanılmaya uygun olmadığıdır. REST tarafında güvenlik tamamen geliştiriciye kaldığı için, REST sunucunuzu tasarlarken güvenlik işlemlerini ayrıca ve titizlikle yapmalısınız. Aksi taktirde istemediğiniz sonuçlar ile karşılaşma olasılığınız yüksektir.
Burdaki kodların çalışabilmesi için linux bir makinaya sahip olmanız gerekiyor. Windows kullanmadığım için , windows makina üzerindeki kurulumun nasıl yapılacağını anlatmayacağım.
1- Kendi makinanızda bulunan web sunucusunda restex diye bir klasör oluşturun. Ben kendi makinamda /var/www dizini altına oluşturdum. Ve geri kalan ayarları da bu dizin yapısını baz alarak anlatacağım
2- /etc/hosts dosyasını sudo komutu ile açarak şu satırı ekleyin :
127.0.0.1 api.local
3- Apache’de bir sanal host tanımlayın. Bendeki Apache ayarlarının bulunduğu dizin /etc/apache2/sites-enabled/000-default olduğundan, ben bu dosyaya aşağıdaki satırları ekledim
ServerAdmin webmaster@localhost DocumentRoot /var/www/restex ServerName api.local Options FollowSymLinks AllowOverride All Options Indexes FollowSymLinks MultiViews AllowOverride All Order allow,deny allow from all |
Tabi bunu yapabilmek için sudo ile super user hakları ile açmış olduğum bir editörle yapabileceğimi de vurgulayayım. Gerçi düzenli linux kullanıcıları buna alışkındır, fakat yeni başlayanlar bunu unutur çoğunlukla.
4- Apache’yi yeniden başlattım :
sudo apache2ctl restart |
5- /var/www/restex dizini içerisinde bir .htaccess dosyası oluşturdum ve içine şunları ekledim :
RewriteEngine On RewriteCond %{REQUEST_FILENAME} -s [OR] RewriteCond %{REQUEST_FILENAME} -l [OR] RewriteCond %{REQUEST_FILENAME} -d RewriteRule ^.*$ - [NC,L] RewriteRule ^.*$ index.php [NC,L] |
Bu satırları eklememdeki amaç, api.local hostuna gelecek tüm çağrıları index.php ye yönlendirmem gerektiğindendir. Böylece api çağrımın ne olduğunu bulabileceğim ( aşağıda ekledğim sunucu kodundaki -RestServer- response metodunu inceleyerek bu işlemi neden yaptığımı daha iyi kavrayabilirsiniz )
6- /var/ww/restex dizini altında index.php oluşturarak şu satırları ekledim (sunucu kodu) :
<!--?php class RestServer { /** * Döndürülecek yanıt tipini belirliyoruz * * @var string $responseType */ protected $responseType; /** * Classımızın construct metoduna döndürmek istediğimiz * farklı bir yanıt tipi varsa bunu verebiliyoruz * */ public function __construct($responseType = "text/json"){ $this->responseType = $responseType; } /** * Sunucumuzun başlatılmasını sağlar * * @return void */ public function run(){ // döndürmek istediğimiz yanıt tipini belirtiyoruz. header('Content-type: '.$this->responseType); // yaptığımız hataları başkaları görsün istemiyoruz :) set_error_handler(array($this,'errorHandler')); // gelen komutu algılayıp cevabımızı ekrana yazdırıyoruz echo $this->response(); } /** * Tüm işi burası yapıyor, bizden ne istendiğini * anlayarak bir cevap vermemiz gerekiyor. * * @return mixed */ public function response(){ $request = substr($_SERVER['REQUEST_URI'],1); $request = explode('/',$request); $function = array_shift($request); if(isset($_POST['params'])) { $_POST['params'] = json_decode($_POST['params']); return call_user_func_array($function,$_POST['params']); }else { return call_user_func($function); } } /** * Hata yakalayıcımız, sistemdeki hataları göstermeyip standart * bir mesaj döndürüyoruz. Bu sistemi geliştirerek hata raporlaması vb şeyler de * yapılabilir. Fantaziye gerek yok, basit bir örnek sadece :) */ public function errorHandler ($errno, $errstr, $errfile, $errline) { echo 'Hatalı veya eksik istek'; exit; } } $server = new RestServer('text/html'); $server->run(); </pre> <p>Sunucu kodunu açıklama grek yok sanırım, kod üzerindeki açıklamalar yardımcı olacaktır.</p> <p>7- Şimdi sıra geldi sondan bir önceki adıma. REST istemcimi oluşturmak için , web ana dizininde rest.client.php oluşturdum ( /var/www/rest.client.php) ve içerisine aşağıdaki satırları ekledim :</p> <pre lang="php"> <?php class RestClient { /** * Api çağrıların yapmamızı sağlayacak istemcimiz * REST çağrıları HTTP protokolü ile yapılacağından * curl e ihityaç duyuyoruz * * @var resource */ protected $client; /** * Api çağrılarının yapılacağı URL * * @var string */ protected $url; public function __construct($url){ $this->client = curl_init(); $this->url = $url; curl_setopt($this->client, CURLOPT_RETURNTRANSFER ,1); } /** * Rest sunucumuza istek yapmamızı ve sonucu * ekrana yazdırmamızı sağlar. * * @return void */ public function call($function,$params=null){ curl_setopt($this->client,CURLOPT_URL,$this->url.'/'.$function); curl_setopt($this->client, CURLOPT_POST, 0); if(is_array($params)){ curl_setopt($this->client, CURLOPT_POST, 1); curl_setopt($this->client,CURLOPT_POSTFIELDS,$params); } echo curl_exec($this->client); } } $client = new RestClient('api.local'); $client->call('date',array('params'=>json_encode(array('d-m-Y H:i:s')))); $client->call('phpinfo'); </pre> <p>8- Ve geldik son adıma, tarayıcıdan localhost/rest.client.php çağırıyoruz. Eğer eksiksiz yaptı iseniz bu adımları, ekranınıza tarih ve php bilgisi dökülmeli. RestClient kodunu da açıklamaya gerek yok sanırım.</p> <p>Görüldüğü gibi, REST adı ile korkutucu ve karmaşık görünmesine rağmen. Çok da zor olmayan bir yapıya sahip. Yukarıda yaptığımız örnekte sunucumuza istek olarak, php fonksiyonlarını gönderdik. Sunucumuzda kendinde bu php kodlarını çalıştırdı ve bize sonucu döndürdü.<br ?--> Normal şartlarda sunucu böyle bodoslama her çağrıyı yerine getirmez. Twitter veya Flickr gibi sosyal medya sitelerinin API lerini incelerseniz, Rest sunucusu için kullanılabilecek güvenlik sisteminin nasıl olması gerektiğini kafanızda daha iyi oturtabilirsiniz. |
KAYNAK : http://www.ersindogan.com/php-web-programlama/rest-nedir
